10 Nisan 2018 Salı

"PLOGGING" mi ??? "ÇÖPFit" te Olur




Sağlık için yürüyüp koşarken, temiz bir çevreye katkıda bulunayım, hatta bu arada arkadaşlarımla görüşeyim isteyenlere yine İskandinavya'dan Dünya'ya yayılan bir akım yetişti, "PLOGGING" (biz kendi aramızda ÇÖPFit diyoruz :-)

Plogging, yalnız ya da gruplar halinde yürürken, koşarken, elinizdeki poşete civarda gördüğünüz çöpleri toplama anlamına geliyor.  İsveççe çöp toplamak olan plokka kelimesi ile yavaş koşu, jogging'den türetilen bir sözcük.  2016 yılında İsveç'te başlayan akım geçen yıldan beri dalga dalga yayılıyor. 

Merak edenlere çeşitli ülkelerden spor yaparken çöp toplama videoları 

https://www.youtube.com/watch?v=LQ7ygXJ26Zs
https://www.youtube.com/watch?v=71xqaqyoOAk
https://www.youtube.com/watch?v=OIoC3V650HA
https://www.youtube.com/watch?v=_hP84iZ1QH4

Hareket ve doğaya olan sevgim nedeniyle duyar duymaz heyecan duyduğum bir konu oldu. Sağlık, çevre birkaç konuyu yaratıcı bir şekilde birleştirmek, biraya getirmek, tam modern zamanların icadı diye düşündüm. Bir de yıllar önce, radyoda dinlediğim Sabancı Holding'in yönetim kurulu başkanı, sevilen işadamı rahmetli Sakıp Sabancı'nın bir röportajında bahsettiği anısı aklıma geldi.  İşlerinin yoğunluğu nedeniyle spora zaman ayıramayan Sabancı'ya doktoru işyerinde kibrit kutularındaki çöpleri yere boşaltmasını, ardından eğilip kalkıp toplamasını önerir...  Bir tür çöp toplama işte.

 Son birkaç haftadır ailecek, genç yaşlı demeden ve de özellikle çocuklarla birlikte, iş arkadaşlarımla deneyimleme fırsatımız oldu ÇÖPFit'i.  Yaptığımız işi arkadaş sohbetlerinde, sosyal medyada paylaştığımda ise herkesin konuya ne kadar duyarlı ve açık olduğunu gördüm. 




Sağlık için sporun, her türlü hareketin önemine ikna olduk adımlarımızı sayıyoruz ya, kullanıcılarının yaptığı sporu takip edip yakılan kalorileri hesaplayan Lifesum isimli sağlık fitness uygulaması plogging/ÇÖPFit'i de programına almış.

Çöp toplayarak yapılan spor ile kalori yakmak, düz yürümek ya da koşuya göre daha verimliymiş. Zira eğilip, kalkıp, uzanıp, toplayarak daha çok çalıştırıyorsunuz kaslarınızı.  (Yarım saat plogging ortalama 288 kalori - Yarım saat yavaş koşu, jogging ile 235 kalori yakılıyormuş.)*


 Bedensel sağlığa faydasının yanısıra küçük te olsa çevreme bir faydam dokunuyor diye insanı iyi de hissetiriyor.  Grupça yapıldığında ise ayrı bir sinerji, olumlu enerji oluşuyor. Çocuklar bile şikayet etmeden hemen uyum sağlayıp, işi oyuna çevirebiliyorlar.

Plogging'in bu kadar tutması şaşırtıcı değil aslında.  Günümüz insanı dünyanın neresinde olursa olsun, daha az hareket ediyor, yalnızlaşıyor, çöp, plastik yığınları, hava kirliliği gibi gün geçtikçe ağırlaşan çevre sorunları ile boğuşuyor.  

İşin "çöp" kısmı ülkemizde sorundan öte "toplumsal yara" boyutunda.  Geri dönüşüme  gelene kadar, köyde, kentte, parkta, sokakta, plajda çöpümüzü çöp  tenekelerine ulaştırma sorunumuz var... "Temizlik imandan gelir", "Türkiye'ni temiz tut yeşili koru" düsturları ile büyürken neden sonuç böyle oluyor düşündürücü.   

Tarihi ve doğal zenginlik, çeşitlilik yönünden bu kadar bereketli topraklarda olup, bunca hoyrat muamele ile memlekete yazık oluyor... Herkes şikayetçi...  Hatta Türkiye'ye yerleşmiş, dilimizi öğrenmiş yabancıların hayretler içinde çektikleri videolar var... üzücü gerçekten.

https://www.youtube.com/watch?v=MGwmepSH9GM

Halihazırda, kişisel ya da kurumsal çatı altında çöp konusunda çalışanlar, Çevre Bakanlığı'nın yeni sıfır atık projesi gibi kamu girişimleri var mutlaka.  Yine misal doğa yürüyüşçüleri arasında dağda bayırda görülen plastik atıklar toplanıp çantaya atılır, doğada yalnız ayak izlerini bırakmaktır ölçü ("leave only your footprints")  

Diğer taraftan, atılan çöpü toplamakla çöp sorununun kökten çözülemeyeceği, şehirlerde belediyenin zaten çöpü toplayacağı gibi düşünceler de insanın aklından geçebilir haklı olarak.  Canlıların (yalnızca insan değil) birbirleri ve çevreleri ile ilişkilerini inceleyen ekoloji bilimi hakkında okunabilecek en keyifli kitaplardan biri olan Sargun A. Tont'un "Sulak Bir Gezegen'den Öyküler kitabında çevre sorunlarını daha baştan çözmek ile ilgili çarpıcı tespitini burada paylaşmak istiyorum.

"... Neden mabetler bir toplumun en temiz, en bakımlı yerleridir.  Sokakları tozdan ve pislikten geçilmeyen yerlerde bile neden evlerin içi pırıl pırıldır? Bütün bunlar mabetlerimizi ve evlerimizi nasıl algıladığımız ile ilgilidir, tabii.  Şimdi o sokağı kirleten bir kişiyi yaptığı işin kendi evini diğer 10 milyar insan ile paylaştığı dünya evini kirlettiğini veya yaptığı hareketin bütün sağlık sorunları ötesinde bir ahlaksızlık olduğu konusunda ikna edebilirseniz işte o zaman kirlenme sorunları daha ortaya çıkmadan önlenir.  Bu yazarın da katıldığı bir düşünce ekolüne göre, bugün karşı karşıya kaldığımız birçok çevre sorununun kökeninde doğa sevgi ve saygısının yeteri kadar gelişmemiş olması yatıyor."

Toplumsal zihin yani kültürün değişmesi kolay değil elbet. Ancak öyle bir çağda yaşıyoruz ki, teknoloji sayesinde artan iletişim kanalları ile insanların bulundukları ağ içinde bu bağlantısallıktan etkilendiği, bireyin daha güçlendiği yeni bir yaşam anlayışı gelişiyor.  Bu nedenle, Plogging/ÇÖPFit gibi toplum içinde görünür faaliyetlerle çevre duyarlılığı geliştiren etkinliklerin eskiye göre daha erişilebilir olması nedeniyle başarı şansı olabilir.  

Çocuk olsun yetişkin olsun  model alarak, taklit ederek öğreniyoruz. Birilerinin küçük çabaların peşine düşerek idealist davranması, bir diğerinin içinde taşıdığı hassasiyeti besleyebilir, cesaretlendirebilir. Ya da en kötü ihtimal, çöp atacak kişiyi bir daha düşündürür belki.  Çaresizlik, kızgınlıktansa, çözümün parçası olmayı seçebiliriz.

Bu düşüncelerle birkaç arkadaş 14 Nisan 2018, saat 16.00 -18.00'de Ankara Seğmenler Parkı'nda, aynı duyarlılığı paylaşan herkese açık bir çöp toplama/spor buluşması düzenlemeye karar verdik.

Etkinliğimizi ÇÖPFit isimli Facebook sayfamızda da takip edebilirsiniz.

güzel bir haiku ile bitirelim. 


Bazı insanlara göre
Bizlerin hiç "aklı" yokmuş
Ama bizim kulaklarımız var
Biz rüzgarı dinleriz 
Çam ağaçları arasında  

Japon Şair Muneyuki-kyo 



https://www.independent.co.uk/life-style/plogging-sweden-rubbish-garbage-litter-exercise-health-workout-a8278656.html

1 yorum :